Kellik, saç kaybı veya azalmasıdır. Genellikle başın üst tarafında görülür. Kellik genellikle yaşlanma sürecinin bir parçasıdır. Ayrıca bazı ilaç ve hastalıklar da kelliğe neden olabilir. Saç dökülmesi nedenine bağlı olarak geçici veya kalıcı olabilir.

 

 

Pek çok kellik çeşidi vardır. Erkek ve kadın tipi kellik, bölgesel ve genel erkek tipi kellik kalıtsaldır. Bu kalıtsal kellik genellikle başın ön kısmında görülür. Geriye doğru açılma meydana gelir. Ayrıca başın üst kısmında da ortaya çıkabilir. Zamanla kellik başın üst kısmını kaplayıp sadece yanlarda saç kalıncaya kadar devam eder. Kadınlarda bazen kadın tipi kellik görülür. Genellikle başın ön kısmında üst kısmında veya yanlarında saç dökülmesi görülür. Bölgesel saç dökülmesi genellikle belirli bölgelerde ortaya çıkar.

 

Bölgesel saç dökülmesinin nedenleri; alopesi (saçkıran), kanser için radyasyon tedavisi, sıcak tarak veya saç kurutma makinesi, saçın çekilmesine neden olan saç şekilleri, perma ve saç kurutma işlemlerinde kullanılan sıcak yağ tedavileri ve kimyasallar, sinirsel saç çekmeler, yanıklar ve ciddi deri hastalıklarına bağlı kalıcı cilt ödemleridir. Genel saç kaybı, bütün saçların aynı anda dinlenme durumuna geçmesi ve dökülmesi neticesinde ortaya çıkar. Nedenleri; stresli durumlar, büyük ameliyat, yüksek ateş, ciddi kronik hastalıklar, hamilelik, kanser ilaç tedavisi, tiroit hastalığıdır. Alopesi Üniversal ise nadir görülen bir saç dökülme tipidir. Genital bölgeler ve koltuk altları gibi bedenin diğer bölgelerinde de etkili olur. Nedeni bilinmemektedir.

 

 

Doktorunuz tıbbi geçmişinizle ve ailenizde görülen saç dökülmeleriyle ilgili sorular yöneltecektir. Başınızı ve cildinizi inceleyecektir. Kan testleri veya mantar olup olmadığını belirlemek için testler istenebilir.

 

 

Kelliğin bazen ilaçla tedavi edilmesi gerekir. Doktorunuz saç dökülmesini azaltmak ve saç büyümelerini hızlandırmak için çeşitli ilaçlar önerebilir. Bu ilaçlar saçların yeniden çıkmasını sağlayacaktır. Ancak yeni çıkan saçlar orijinal saçınıza benzemeyebilir. Bu tedaviye yeni saçlar çıkana kadar devam edilmelidir. Erkekler ayrıca kendilerine özel başka ilaçlar da kullanabilirler. Bu ilaçlar erkeklerin %80inde saç dökülmelerini azaltmakta ve %50 oranında yeni saç çıkmasını sağlamaktadır. Etkisinin görülmesi 1 yılı bulabilir. Ancak bu ilaçların düzenli olarak her gün alınması gerekir. Aksi takdirde ilaçların etkisi 1 yıl içinde ortadan kalkacaktır. Bu ilaçlar bazı erkeklerin memelerinde hassasiyete neden olabilir.

 

Erkeklere özel ilaç tabletlerine hamile kadınların dokunmaması gerekir. Çünkü ilaç deri yoluyla emilebilir. Bu ilaçlar henüz anne karnında iken erkek bebeklerin genital organlarında anormal büyümelere neden olabilir. Eğer saç dökülmesinin nedeni bir hastalıksa, doktorunuz o hastalığın tedavisi için ilaçlar önerecektir. Eğer sizde saç kıran varsa, saçlarınız muhtemelen 6 ile 12 ay içerisinde doğal olarak büyüyecektir.

 

 

Erkek tipi kellik bir ömür boyu sürer. Ayrıca derinin zarar görmesi veya yanık gibi durumlarda da kellik kalıcıdır. Diğer tip kellikler geçicidir. Birkaç hafta veya birkaç ay sürebilir.

 

 

Kadınlarda görülen saç kaybı, erkeklerdeki gibi kalıtsaldır. Kalıtsal kellik genellikle başın ön tarafında, üstünde veya yanlarında saçın azalmasına neden olur. Kadınlarda tamamen kelliğe nadiren rastlanır.

 

 

Bir günde yaklaşık 100 veya 125 tel saçın dökülmesi normaldir. Ancak günde 125 telden fazla saçın dökülmesi veya dökülenlerin yerine yeniden saç gelmemesi problem olabilir. Ayrıca bedeninizin diğer bölgelerinde de kıl dökülmesi görülebilir. Saç dökülmeleri nedenine bağlı olarak geçici veya kalıcı olabilir.

 

 

Eğer fark edilir bir kellik varsa doktorunuzla görüşmelisiniz. Bu arada sağlıklı bir diyet takip etmelisiniz, istirahat etmeli ve stresten uzak durmalısınız. Eğer saç dökülmesinin nedeni bilinmeyen bir hastalıksa, bu yöntemler yardımcı olacaktır. Saç dökülmesinin olduğu bölgeyi tahriş etmekten sakınmalısınız. Örneğin saç tokası, lastik saç bantları, saç kurutma makineleri, sıcak taraklar, kimyasallar kullanmamalı, doğal saç fırçaları kullanmalısınız. Eğer çok fazla saç dökülmesi varsa saçınızın modelini değiştirebilirsiniz ve kelliğin çok belirgin olduğu bölgeleri bu şekilde kapatabilirsiniz. Peruk, şapka veya diğer başınızı kapatan giysiler tercih edebilirsiniz. Reçetesiz ilaçlar kullanmaktan sakınmalısınız. Çünkü bu ürünler genellikle etkili değildir ve deriye ve saça zarar verebilir.

 

 

· Sıcak zeytinyağı tedavisi: Kurumuş ve yıpranmış saçları en iyi canlandırma yöntemi zeytinyağı tedavisidir. Saçlara parlaklık vermek ve beslemek için 2 çorba kaşığı zeytinyağını ısıtın. Bunu yavaş yavaş tüm saç derinize yedirin. Sıcak suda ıslattığınız bir havluyu sıktıktan sonra bir türban gibi başınıza sarın. Havlu soğurken bu işlemi iki veya üç defa tekrarlayarak başın yağı iyice emmesini sağlayın. Sonra saçları yıkayarak iyice durulayın. Bu bakım türü özellikle çabuk kırılan saçlar için çok yararlıdır.

 

· Hintyağı tedavisi: yarım çay fincanı hintyağını ısıttıktan sonra baş derinizi ovarak saçınızın yağı emmesini sağlayın. Yavaş yavaş tarayacağınız saçlarınızı, kaynar suya batırıp sıktığınız havluyla sarın. Bu işlemi yaptıktan sonra yarım saat bekleyip şampuanla yıkayın. Bu tedavi, fazla ince, çabuk kırılan, kuru saçlar için uygulanmalıdır.

 

· Zeytinyağı ve bal tedavisi: yarım fincan yeşil zeytinyağıyla 1 çay fincanı balı karıştırın. Bu sıvıyı iyice sallayıp çalkalayın ve birkaç gün dinlenmeye bırakın. Daha sonra bu karışımı baş derinize ovarak ve tarayarak yedirin. Ancak bu işlemi yaparken tarağın dişlerinin baş derinize batmamasına dikkat edin. Başınıza bir naylon torba geçirerek başın sıcaklığını muhafaza etmeyi sağlayın. Karışımı başınızda yarım saat beklettikten sonra saçlarınızı bol suyla durulayın. Bu işlem, koyu renk saçların ışıltılı bir hal alıp parlamasını sağlar.

 

· Protein tedavisi: yumurta ile yapılacak protein tedavisi her tür saç için uygundur. 2 yumurtayı çırpın ve içine yavaş yavaş 1 çorba kaşığı zeytinyağı, 1 çorba kaşığı gliserin, 1 çorba kaşığı sirke (mümkünse elma sirkesi) ilave edin. Saçınızı bir kez şampuanladıktan sonra saçlarınıza bu karışımı sürüp 15 dakika bekleyin. Saçlarınızı iyice durulayın, saçlarınızın çok kısa sürede canlandığını fark edeceksiniz.

 

· 1 baş sarımsağın kabukları soyularak doğranıp havanda dövülecek ve 1 kahve fincanı doğal zeytinyağı içerisine atılarak karıştırılacak. Kel bölgelere sürülüp 4 saat beklenecek, sonra taranıp bol suyla yıkanacak. 1 ay sonra tekrarlanacak, daha sonra yılda 1 defa aynı işlemi yapmak yeterli olacaktır.

 

· 1 bardak tere otu özsuyu, 1 bardak 90 derecelik alkol, 1 likör kadehi kayın ağacı özsuyu, 1 likör fincanı fesleğen özsuyu karışımına, 1 dulavratotu yaprağı atılarak emiştirmeye bırakılır. Bu elde edilecek suyla saçlar yıkanmalıdır.

 

· 1 litre su içine birer avuç adaçayı ve biberiye atılarak kaynatılır. Kaynatılan bu su ile saçlar yıkanmalıdır. (Orman Yüksek Mühendisi Turgut Yılmaz, “Kapadokya Bölgesi Endemik Bitkiler”

 

· Mayonez tedavisi: Kuru saçların en büyük ihtiyacı saç derisinin tıkanmış olmasından kaynaklanan yağ eksikliğidir. Bu açığı gidermek için mayonez tedavisi uzmanlar tarafından önerilen bir bakım türüdür. 1 yumurtayı, 1 çorba kaşığı sirkeyi, 2 çorba kaşığı bitkisel yağı karıştırarak çırpın. Bu karışımı baş derinize ovarak iyice içirin. Ardından saçlarınızı tarayarak bütün karışımın saçlarınıza eşit yayılmasını sağlayın. 15 dakika bekledikten sonra saçlarınızı yıkayarak durulayın. Bu tedavi baş derisine nem kazandırılmasına yardım eder ve kuru saçın yağla beslenmesini sağlar.

 

· Susam yağı, zeytinyağı, defne yağları da saç dökülmesini önlemeye yardımcıdırlar.

 

· Defneyaprağı, ısırgan otu, biberiye, lavanta, sinameki, adaçayı ve papatyadan 50şer gram alınarak 3 litre soğuk suya konup 1 gün bekletilerek süzülür. Süzülen su ile saç diplerine masaj yapılır. Yarım saat yapılan masaj sonrası leğene dökülen su ile tekrar ovularak temiz su ile durulanır. Bu işlem sonunda saçların parlaklığı ve canlılığı görülecektir.

 

Sami Özözen